21 maj Tarcza antykryzysowa 3.0
W związku z podpisaniem przez Prezydenta RP ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (tzw. „Tarczy Antykryzysowej 3.0”), przesyłamy Państwu poniżej najważniejsze założenia nowych regulacji prawnych. Akt prawny dotyczy wielu płaszczyzn życia gospodarczego, jednak członków Cechu powinno zainteresować tylko kilka wprowadzonych przedmiotową ustawą rozwiązań, które opiszemy poniżej. Poniżej przedstawiamy główne założenia nowej ustawy. Jak pojawią się aktualne urzędowe, wiążące interpretacje i wytyczne (w szczególności nowe wzory formularzy i informacje z ZUS w zakresie rozszerzonego katalogu podmiotów zwolnionych ze składek) – będziemy Państwa o nich sukcesywnie informować – zarówno na stronie Cechu, jak i mailowo. Ponadto na bieżąco aktualizowane szczegóły wprowadzonych rozwiązań, opisane w dość przejrzysty sposób, znajdują się na rządowej stronie, do której link niezmiennie podajemy w naszych wiadomościach: https://www.gov.pl/web/tarczaantykryzysowa/
Nowe rozwiązania przewidziane w tzw. „Tarcza Antykryzysowa 3.0” są następujące:
I. Rozszerzenie zasad zwolnień osób samozatrudnionych z opłacania składek ZUS za okres kwiecień i maj 2020 r.;
II. Zapewnienie podmiotom posiadającym tytuł prawny do zabytku o statusie pomnika historii lub zabytku wpisanego na listę dziedzictwa światowego, możliwość ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzeń zatrudnionych przez nich pracowników;
III. dokapitalizowanie Agencji Rozwoju Przemysłu 900 mln zł na dodatkowe wsparcie dla przedsiębiorców;
IV. wsparcie dla sektora drzewnego;
V. zmiany w kodeksie postępowania cywilnego, które mają chronić kredytobiorców, pożyczkobiorców przed zbyt wysokimi odsetkami, czy opłatami;
VI. wsparcie dla transportu autobusowego poprzez podniesienie z 1 zł do 3 zł maksymalnej dopłaty do jednego wozokilometra;
VII. wprowadzenie opłaty jaką będą uiszczać właściciele platform VOD, która będzie wynosiła 1,5 proc. przychodów i będzie przekazywana na rzecz polskiej kinematografii;
VIII. zwolnienie z opłat za korzystanie ze śródlądowych dróg wodnych i ich odcinków oraz urządzeń wodnych stanowiących własność Skarbu Państwa ;
IX. Odstąpienie (w określonych przypadkach) od obowiązku osobistego złożenia dokumentów w przypadku starania się cudzoziemców o polską wizę ;
X. zmiany związane z wyrównaniem zasad przyznawania emerytur eliminujące niekorzystność przejścia na emeryturę w czerwcu.
Poniżej krótkie omówienie pierwszego z powyższych punktów, który jako jedyny wydaje się być najbardziej interesujący z punktu widzenia przedsiębiorców – członków Cechu:
I. Rozszerzenie zasad zwolnień osób samozatrudnionych z opłacania składek ZUS za okres kwiecień i maj 2020 r.
Najbardziej wyczekiwaną przez przedsiębiorców zmianą, którą wreszcie wprowadziła Tarcza Antykryzysowa 3.0, jest zastosowanie do ustalania podlegania zwolnieniu ze składek ZUS oprócz kryterium przychodowego – także kryterium dochodowego. Do tej pory w przypadku niskomarżowych działalności gospodarczych (takich jak na przykład piekarnie) przychody mogły nawet kilkukrotnie przewyższać wprowadzony przez Sejm limit 15,6 tys. zł, przy jednocześnie dramatycznie niskic dochodach na poziomie 2-3 tys. zł. Dlatego też w Tarczy 3.0 wprowadzono dodatkowe kryterium dochodowe, od którego uzależnione jest uzyskanie zwolnień z opłacania składek ZUS dla samozatrudnionych. W efekcie większa rzesza przedsiębiorców będzie podlegać zwolnieniu z opłacania składek ZUS.
Oprócz dotychczasowego limitu 300 proc. średniego wynagrodzenia w wysokości 15,6 tys. zł wprowadzono dodatkowe kryterium dochodowe. Teraz, nawet jeżeli jednoosobowy przedsiębiorca uzyskał przychody wyższe niż w 15,6 tys., ale jego dochód był niższy niż 7 tys. zł, to ma on prawo do skutecznego ubiegania się o zwolnienie ze składek na ZUS.
Kolejną, istotną, korzystną zmianą wprowadzoną w Tarczy Antykryzysowej 3.0 jest uelastycznienie momentu, według któego bada się czy przedsiębiorca spełnia wymogi uzyskanego przychodu lub dochodu konieczne do nabycia prawa do zwolnienia ze składek ZUS. Pierwotnie o przyznaniu ulgi miały decydować zarobki w miesiącu lutym. Ustawodawca uznał jednak (naszym zdaniem słusznie), że w lutym mało który przedsiębiorca odczuł już skutki obostrzeń spowodowanych epidemią koronawirusa. Przy przyjęciu jako odnośnika miesiąca lutego – ulga nie objęłaby poszkodowanych epidemią przedsiębiorców, którzy zarobili więcej niż 7 tys. zł w lutym, a mniej lub w ogóle nic w kolejnych miesiącach. Tymczasem restauracje i kawiarnie zamknięto dopiero w połowie marca, galerie handlowe zostały całkowicie zamknięte dopiero od 1 kwietnia, a okres wprowadzenia największych restrykcji przypadł na połowę kwietnia. W konsekwencji Sejm w czwartek (14 maja 2020 r.) zmienił pierwotny zapis i teraz limit dochodów w wysokości 7 tys. zł dotyczyć ma „pierwszego miesiąca, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek”.
W tym miejscu należy jednak zwrócić uwagę, iż na mocy nowych przepisów – szerszy katalog podmiotów może ubiegać się o zwolnienia ze składek na ZUS, ale już nie za 3 miesiące (marzec, kwiecień, maj) a tylko za dwa miesiące: kwiecień i maj.
Ponadto Tarcza Antykryzysowa 3.0 wprowadza zwolnienie przedsiębiorców jednoosobowych ze składek na ZUS za kwiecień i maj 2020 r. także w przypadku, kiedy składki te zostały już opłacone. Wówczas składki zapłacone przez przedsiębiorcę zwolnionego z ich opłacania podlegają zwrotowi.
Zwolnienie z ZUS na podobnych zasadach rozszerzono także na korzystających z ulgi na start. W dotychczasowym stanie prawnym osoby korzystające z ulgi na start, czyli na początku swojej działalności, nie zostały odciążone ze składki zdrowotnej jak inni przedsiębiorcy, co wprowadzało nierówność. Na mocy Tarczy Antykryzysowej 3.0 prowadzący działalność przed 1 kwietnia, płacący obniżone składki, mogą liczyć na zwolnienie ze składek za kwiecień i maj, jeśli ich przychód uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek nie był wyższy niż 300 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej (15,6 tys. zł). Zwolnienie będzie też przysługiwało, jeśli przychód był wyższy, ale dochód uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek był niższy niż 7 tys. zł.
W tym miejscu – wspomnimy kilka słów wyjaśnienia na temat wprowadzanych przy okazji Tarczy Antykryzysowej 3.0 regulacji odnośnie emerytur:
Konstrukcja przepisów o ustalaniu wysokości emerytury powodowała dotychczas, że najmniej korzystnym miesiącem na przejście na emeryturę był własnie czerwiec. Na to bowiem, ile wynoszą emerytalne oszczędności, wpływa (poza wysokością odprowadzanych składek) także ich waloryzacja, która dokonuje się w systemie rocznym i kwartalnym. Kluczowa w kontekście przepisów Tarczy 3.0 jest waloryzacja roczna, która odbywa się w czerwcu. Z tego względu wniosek złożony od stycznia do maja uwzględnia wysokość waloryzacji z roku poprzedniego oraz waloryzacje kwartalne. Taka sama sytuacja ma miejsce, gdy składamy wniosek od lipca do grudnia – uwzględnia waloryzację z danego roku i waloryzacje kwartalne. Wniosek złożony w czerwcu podlega jedynie waloryzacji rocznej. W efekcie wyliczona emerytura może być nawet o kilkaset złotych niższa. Dzięki wprowadzonym przy okazji Tarczy Antykryzysowej 3.0 przepisom – osoby przechodzące na emeryturę w 2020 r. będą mogły podjąć decyzję o końcu kariery zawodowej w czerwcu i nie będą na tym stratne. Nowe przepisy zakładają bowiem, że wysokość emerytur wyliczanych w czerwcu nie może być niższa niż gdyby została ustalona 31 maja.
Przypominamy, że informacje w zakresie wsparcia przedsiębiorców w dobie epidemii koronawirusa będą na bieżąco umieszczane na aktualizowanej stronie internetowej Cechu.